Założenie działalności gospodarczej to krok, który wielu osobom wydaje się naturalnym etapem rozwoju zawodowego. Jednak nie każdy musi – ani nawet może – od razu rejestrować firmę. W polskim prawie istnieją precyzyjne zasady określające, kiedy prowadzenie działalności wymaga wpisu do CEIDG, a kiedy można działać bez formalnej rejestracji.
Kto może założyć działalność gospodarczą?
Zasadniczo działalność gospodarczą może założyć każda osoba pełnoletnia mająca pełną zdolność do czynności prawnych, czyli taka, która może samodzielnie zaciągać zobowiązania i ponosić odpowiedzialność za decyzje finansowe. Co ważne, firmę mogą prowadzić także cudzoziemcy, o ile spełniają warunki określone w przepisach – np. posiadają kartę stałego pobytu, status rezydenta lub prawo do pracy w Polsce.
Własna działalność to rozwiązanie, które dobrze sprawdza się w przypadku osób wykonujących wolne zawody, prowadzących drobne usługi czy pracujących projektowo. Przykładowo, student, który dorabia na zleceniach, może rozważyć rozpoczęcie działalności, jeśli jego przychody stają się regularne i przekraczają określony próg. Więcej o tym, jak wygląda proces zakładania firmy przez studentów, przeczytasz w artykule https://firmove.pl/aktualnosci/biznes/zalozenie-firmy/student-a-wlasna-firma.
Kto nie może założyć działalności gospodarczej?
Istnieją sytuacje, w których założenie firmy jest ograniczone lub wręcz niemożliwe. Przede wszystkim działalności gospodarczej nie mogą prowadzić:
- osoby ubezwłasnowolnione częściowo lub całkowicie,
- osoby objęte zakazem prowadzenia działalności gospodarczej (np. orzeczonym przez sąd w wyniku postępowania upadłościowego),
- niektóre grupy zawodowe, dla których obowiązują szczególne przepisy dotyczące konfliktu interesów – np. sędziowie, prokuratorzy czy funkcjonariusze służb mundurowych.
Dodatkowo osoby posiadające ograniczoną zdolność do czynności prawnych, jak np. młodzież poniżej 18. roku życia, mogą prowadzić działalność jedynie za zgodą sądu rodzinnego i pod nadzorem przedstawiciela ustawowego.
Kiedy trzeba założyć działalność – a kiedy można działać bez rejestracji?
Nie każda aktywność zarobkowa oznacza obowiązek założenia firmy. W polskim systemie prawnym funkcjonuje pojęcie działalności nierejestrowanej, które pozwala na prowadzenie drobnej działalności bez wpisu do CEIDG.
Z tej możliwości mogą korzystać osoby, które:
- nie prowadziły zarejestrowanej działalności w ciągu ostatnich 60 miesięcy,
- osiągają miesięczny przychód nieprzekraczający 75% minimalnego wynagrodzenia,
- nie wykonują działalności wymagającej koncesji lub zezwoleń.
Dzięki temu rozwiązaniu można przetestować pomysł biznesowy bez konieczności ponoszenia kosztów związanych z ZUS czy księgowością. Szczegółowe informacje na ten temat znajdziesz w artykule: https://firmove.pl/aktualnosci/biznes/zalozenie-firmy/dzialalnosc-bez-rejestracji-kiedy-to-mozliwe.
Kto musi założyć działalność gospodarczą?
Obowiązek rejestracji powstaje wtedy, gdy:
- działalność ma charakter zorganizowany i ciągły,
- jest prowadzona we własnym imieniu,
- a jej celem jest osiąganie zysku.
W praktyce oznacza to, że jeśli ktoś regularnie świadczy usługi (np. grafika, szkolenia, naprawy), wystawia faktury i planuje dalszy rozwój swojej działalności – powinien zarejestrować firmę.
Własna działalność – przywilej, nie obowiązek
Prowadzenie firmy wiąże się z większą swobodą, ale też odpowiedzialnością. To decyzja, która wymaga przemyślenia – zwłaszcza w kontekście kosztów stałych, podatków i składek. Nie zawsze warto zakładać działalność od razu, jeśli nie ma się pewności co do stabilności przychodów.
Artykuł sponsorowany